Het boek Morten vormt het eerste deel van een trilogie. Het
journalistenduo Annet de Jong (De Telegraaf) en Dominique van der Heyde
(NOS/Nieuwsuur) laten, onder het pseudoniem Anna Levander, de lezer kennismaken
met de onderbuik van de politieke wereld. In korte, flitsende zinnen introduceren
ze Morten, een fictieve Nederlandse politicus van de Nieuwe Liberalen, die goed
scoort met holle oneliners en mee surft op populaire thema’s als het
anti-Europese sentiment. Uiteraard heeft hij ook een verborgen agenda:
minister-president worden voor een langere periode, ook al moet hij daarvoor de
huidige partijleider opzij schuiven, en het beslissingsrecht van het - in zijn
ogen - domme volk inperken. Een narcist kortom die dankzij een naadloos aanvoelen
van de kiezer en zijn sterke verbale vaardigheden, iedereen om zich heen
manipuleert.
Twee verhaallijnen lopen aanvankelijk naast elkaar en
geraken in de loop van het boek geleidelijk aan vervlochten. Allereerst maken
we kennis met Mortens gezin, dat grotendeels van hem vervreemd is. Op de
vooravond van de verkiezingen waarin hij een gooi wil doen naar het
partijleiderschap, neemt hij een spindoctor, Evelien, onder de arm. Hun
samenwerking zal de al fragiele relatie met zijn gezin helemaal op de helling
zetten.
De tweede verhaallijn focust op redactrice Marijn, die in
een uitgeverij een vergeten manuscript opdiept dat explosief kan blijken voor
Mortens carrière. Het vertelt hoe Pierre, lid van de Nieuwe Liberalen, een
groot tuinfeest organiseerde ter ere van Mortens winst in de lokale
gemeenteraadsverkiezingen te Naarden vele jaren geleden. Tijdens dat feest kwam
een man in mysterieuze omstandigheden om het leven. Zal dit spook uit het
verleden twintig jaar later roet in het eten gooien van Mortens nationale
verkiezing?
Op de achterflap van het boek wordt Morten weinig verrassend
vergeleken met Borgen. Natuurlijk zijn de basisingrediënten dezelfde: Denk aan de
prominente rol van de spindoctor en de politieke intriges waarbij iedereen zijn
verborgen agenda heeft. Het grote verschil is dat het hoofdpersonage van Borgen
heel genuanceerd in beeld wordt gebracht met haar grote en kleinere kantjes, en
de innerlijke conflicten die elke beslissing met zich meebrengt. Dit maakt haar
menselijk en laat de kijker toe zich in haar te verplaatsen en met haar te
sympathiseren. Dan is cynicus pur sang Morten toch een stuk meer
eendimensionaal. Nergens in het boek geeft hij blijk van enige vorm van
gewetensonderzoek. Sommige plotwendingen zijn ook wat kort door de bocht, zoals
de passage waarbij onervaren redactrice Marijn zichzelf met een doorzichtige
smoes in de partij lult en vervolgens onmiddellijk betrokken wordt bij de
gevoeligste partijbesprekingen en intiemste gezinsruzies. Morten is licht
verteerbaar entertainment, dat zeker, maar de volgende twee delen van de
trilogie zullen uitwijzen welke plaats het uiteindelijk zal innemen in de
politieke literatuur.
